وبلاگ گروه زیست شناسی استان بوشهر

ادِم یا خیز، تجمع مایع اضافی در بافت‌های زیر پوست است.

ادِم یا خیز، تجمع مایع اضافی در بافت‌های زیر پوست است.
هر وقت مانعی در سر راه سیاهرگ‌های (ورید) بدن باشد، فشار داخل این سیاهرگ‌ها بالا رفته و مایع زیادی در بافت‌ها تجمع می‌کند.
اگر بر روی پوست بیمار مبتلا به ادم، با انگشت فشار وارد کنیم تا چند ثانیه اثر این فشار باقی می ماند.

بیشترین قسمت‌های بدن که دچار خیز می‌شوند، پاها هستند که به خاطر جاذبه زمین، تمایل بیشتری برای ایجاد ورم دارند.

گاهی ادم ممکن است در یک اندام خاص ظاهر شود. از جمله ادم مغزی، ادم ریوی، ادم چشمی حاصل از آب سیاه، پف چشم و تجمع مایع در لنف ها اشاره نمود.

علل شایع ادم یا خیز: 

- مصرف بیش از حد نمک
- دچار بودن به بیماری‌های مانند نارسایی کبد(سیروز کبدی)، بیماری کلیوی یا نارسایی قلب،
- باردار ی
- اختلالات مربوط به گره‌ها و مجاری لنفاوی
- واکنش به برخی از داروها
- ایستادن به مدت طولانی به خصوص در هوای گرم

گاهی در حالت عادی یعنی بدون وجود بیماری، ادم ایجاد می‌شود، مثلا وقتی شخص خیلی طولانی سرپا بایستد و حرکت نکند، پاها اندکی دچار خیز می‌شوند که با دراز کشیدن برطرف می‌شود.

شایع‌ترین علت ادم، بیماری نارسایی قلبی است که به دلیل ناتوانی قلب در پمپاژ خون، خون داخل سیاهرگ‌ها نمی‌تواند به درون قلب تخلیه شود و فشار داخل این سیاهرگ‌ها بالا رفته و مایع زیادی در بافت‌ها تجمع می‌کند.

گاهی وجود یک لخته ی خون در سیاهرگ‌ها دلیل ادم است. در این حالت معمولا یکی از پاها ورم می‌کند، در حالی که در بیماری قلبی هر دو پا دچار ورم می‌شوند.

کم شدن پروتئین‌های خون مانند آلبومین که نوعی پروتئین است و مهم‌ترین نقش را در بین پروتئین‌های بدن برای تنظیم مایعات داخل بدن دارد.
وجود این پروتئین در خون باعث می‌شود که مایعات داخل رگ بمانند و کم شدن آن باعث خروج مایعات از رگ‌ها و ایجاد ادم می‌شود.

محل ساخته شدن آلبومین کبد است. به هم خوردن عملکرد کبد، باعث کم شدن تولید آلبومین و خیز سراسری در پاها و جمع شدن مایع در شکم می‌شود یا دفع آن از کلیه‌هاست.

در حالت عادی، کلیه‌ها آلبومین را دفع نمی‌کنند، ولی در برخی بیماری‌های کلیوی آلبومین زیادی هر روز از طریق ادرار دفع می‌شود که باعث ایجاد ادم در سراسر بدن بخصوص صورت می‌گردد.

BIOSCI; Biology Science